ضد عامترک و عدم یک شیء را ضد عام گویند. ۱ - تعریف ضد عامضد عام، مقابل ضد خاص می‌باشد. ضد عام یک امر وجودی، نقیض عدم یا ترک آن است؛ برای مثال، ضد عام نماز خواندن، که امری وجودی است، عدم آن، یعنی ترک نماز است. ۲ - نقیض ضد عام در خارجممکن نیست وجود و عدم چیزی در خارج با هم و در یک زمان اجتماع کنند، بنابراین، ضد عام هر مأمور به، ترک همان مأمور به خواهد بود. در کتاب «بحوث فی علم الاصول» آمده است: «الضد العام و هو ما یکون التقابل بینه و بین الواجب بالسلب و الایجاب، ای النقیض». ۳ - معنای دیگر ضد عامضد عام، معنای دیگری نیز دارد که در این بحث مورد نظر نیست و آن قدر مشترک بین اضداد وجودی است که در اصطلاح، به آن نیز «ضد عام» می‌گویند. [۳]
سبزواری، عبدالاعلی، تهذیب الاصول، ج۱، ص۲۱۴.
[۵]
آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین، کفایة الاصول، ص۱۶۵.
[۶]
جزایری، محمدجعفر، منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة، ج۲، ص۴۲۶.
[۷]
فیض، علیرضا، مبادی فقه و اصول، ص۲۱۴.
[۸]
محمدی، علی، شرح اصول فقه، ج۲، ص۲۱۲.
[۱۱]
خمینی، مصطفی، تحریرات فی الاصول، ج۲، ص(۲۵-۲۳).
[۱۴]
سجادی، جعفر، فرهنگ معارف اسلامی، ج۱، ص۲۹۷.
[۱۶]
مشکینی، علی، تحریر المعالم، ص۶۵.
[۱۸]
فاضل لنکرانی، محمد، کفایة الاصول، ج۲، ص۴۴۸.
۴ - عناوین مرتبطملازمه امر به شیء و نفی از ضد عام. ۵ - پانویس
۶ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «ضد عام». رده‌های این صفحه : ضد
|